تست اهمال کاری تاکمن (TPS)
تست اهمال کاری تاکمن (TPS) با سنجش دقیق الگوهای تعلل، پنجره ای به سبک خود نظم دهی و عملکرد رفتاری فرد می گشاید.
تعداد انجام
0
تعداد نظرات
0
تعداد سوالات
16
سوال
رده سنی
15 سال به بالا
امتیاز
0 از 10
زمان تقریبی
5 دقیقه
چه چیزهایی را می سنجد
1
اهمال کاری
(Procrastination)
(Procrastination)
اهمال کاری (Procrastination) به معنای به تعویق انداختن عمدی و غیر ضروری انجام وظایف یا تصمیم گیری هاست، حتی زمانی که فرد آگاه است این تأخیر می تواند پیامد های منفی به همراه داشته باشد. این پدیده نوعی شکست در خودتنظیمی تلقی می شود و معمولاً با اجتناب، تعلل ذهنی و ناتوانی در مدیریت زمان همراه است. اهمال کاری ممکن است در بافت های مختلف مانند تحصیل، کار یا زندگی شخصی بروز کند و در صورت مزمن شدن، می تواند منجر به اضطراب، احساس گناه و افت عملکرد فردی شود.
توضیحات تکمیلی
تست اهمال کاری تاکمن (Tuckman Procrastination Scale) ابزاری معتبر برای سنجش میزان تمایل فرد به تعویق انداختن وظایف و مسئولیت هاست. این پرسشنامه با استفاده از گویه های خودسنجی، جنبه های شناختی و رفتاری اهمال کاری را در موقعیت های مختلف، به ویژه تحصیلی و شغلی بررسی می کند
معرفی تست
تاریخچه
پرسشنامه اهمال کاری تاکمن (Tuckman Procrastination Scale) توسط بروس دبلیو تاکمن، استاد روان شناسی آموزشی در دانشگاه ایالتی اوهایو (Ohio State University)، طراحی شد. این ابزار نخستین بار در سال 1991 برای سنجش گرایش افراد به تعویق انداختن فعالیت ها و مسئولیت ها تدوین شد و از همان ابتدا به طور خاص برای کاربرد در موقعیت های تحصیلی و آموزشی توسعه یافت.
این پرسشنامه در نسخه اولیه خود شامل 32 ماده بود، اما بعدها با هدف افزایش روایی و کاهش بار پاسخ دهی، نسخه های کوتاه تر آن نیز معرفی شد، از جمله نسخه 16سؤالی که در مطالعات مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. تغییرات عمده این ابزار بیشتر در قالب بازنویسی برخی عبارات برای انطباق فرهنگی یا گروه هدف خاص و بررسی ساختار عاملی در نمونه های مختلف مشاهده می شود.
هدف
هدف اصلی از ساخت این آزمون، ارزیابی گرایش کلی فرد به اهمال کاری رفتاری و شناختی بوده است؛ به ویژه در زمینه هایی که اجرای وظایف نیازمند خود تنظیمی است. تاکمن با طراحی این ابزار، قصد داشت خلأ موجود در سنجش دقیق و کمی اهمال کاری در بافت های علمی و کاربردی را پر کند و امکانی برای مداخله روان شناختی فراهم آورد.
ساختار آزمون
تعداد سوالات و زمان اجرا
تست اهمال کاری تاکمن در نسخه رایج 16سؤالی خود اجرا می شود و پاسخ دهی به آن به طور متوسط بین 4 تا 6 دقیقه زمان می برد.
مقیاس ها و زیر مقیاس ها
این آزمون دارای یک مقیاس کلی واحد برای ارزیابی سطح اهمال کاری است و فاقد زیر مقیاس های رسمی است. با این حال، در برخی تحلیل های عاملی ثانویه و مطالعات تجربی، سه بُعد عملکردی برای تبیین جنبه های مختلف اهمال کاری پیشنهاد شده اند:
- اهمال کاری شناختی: تمایل به تعویق تصمیم گیری، اجتناب ذهنی از اقدام.
- اهمال کاری رفتاری: تعویق عملی در انجام وظایف یا تأخیر در شروع کار.
- کمبود خود نظم دهی: ناتوانی در برنامه ریزی، اولویت بندی و پیگیری اهداف.
روش نمره گذاری
پاسخ‌ها بر اساس طیف لیکرت 4 درجه ای از 1 (به ندرت) تا 4 (تقریبا همیشه) نمره گذاری می شوند. برخی آیتم ها دارای نمره دهی معکوس هستند. نمره نهایی با جمع کل نمرات به دست می‌آید و نمایانگر سطح کلی اهمال کاری فرد است؛ هرچه نمره بالاتر باشد، گرایش به اهمال کاری بیشتر است.
نمونه سؤال
سؤال 1: " حتی اگر انجام كارهایم مهم باشد، بی جهت آن ها را به تاخیر می‌اندازم."
این نمونه سوال به ارزیابی میزان اهمال کاری می پردازد.
کاربرد تست
کاربرد تست برای مراکز و مؤسسات
کلینیک‌های روان‌شناسی و مراکز مشاوره
- غربال گری اولیه برای شناسایی اهمال کاری مزمن به عنوان یک عامل خطر برای اختلالات هیجانی مانند اضطراب و افسردگی
- ارزیابی سطح خود نظم دهی مراجعین در درمان های شناختی رفتاری (CBT)
- کمک به تدوین مداخلات روان درمانی برای تقویت انگیزش، مدیریت زمان و مقابله با اجتناب
- پایش پیشرفت درمان در افراد مبتلا به اهمال کاری عملکردی یا اهمال کاری تحصیلی
سازمان ها و شرکت ها
- شناسایی کارکنانی که با تعویق وظایف یا کاهش بهره وری مواجه اند
- ارزیابی آمادگی برای کار تیمی، تحویل به موقع پروژه ها و توان خود مدیریتی
- پشتیبانی از برنامه های توسعه فردی و بهسازی عملکرد شغلی
- کمک به طراحی کارگاه های آموزشی در حوزه مدیریت زمان و مقابله با تعلل شغلی
مدارس، دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی
- شناسایی دانش آموزان یا دانشجویان در معرض افت تحصیلی ناشی از اهمال کاری
- استفاده در برنامه های مشاوره تحصیلی برای بهبود خود نظم دهی و عملکرد تحصیلی
- ارزیابی اثربخشی مداخلات آموزشی مانند دوره های انگیزشی یا مهارت های مطالعه
- تحلیل رفتاری در پژوهش های آموزشی برای شناخت الگوهای عملکردی در یادگیری
کاربرد تست برای متخصصان و مشاوران
روان شناسان بالینی و سلامت
- ارزیابی اهمال کاری به عنوان یک نشانه رفتاری در اختلالات اضطرابی یا افسردگی
- بررسی الگوهای شناختی معیوب در روان درمانی های شناختی رفتاری
- استفاده در فرایند تشخیص افتراقی میان اهمال کاری، کم توجهی و اختلالات اجرایی
- پایش درمان برای مراجعانی که با تعلل مزمن و بی انگیزگی دست و پنجه نرم می کنند.
مشاوران شغلی و تحصیلی
- شناسایی نقاط ضعف در برنامه ریزی، پیگیری اهداف و مدیریت زمان
- استفاده در جلسات مشاوره شغلی برای طراحی مسیر های پیشرفت واقع بینانه
- کمک به دانشجویان و داوطلبان کنکور در شناسایی موانع روانی در مطالعه و برنامه ریزی
- تحلیل سبک های کاری و تحصیلی برای تقویت خود نظم دهی در مسیر هدف گذاری
کوچ‌های فردی و سازمانی
- ارزیابی اولیه برای تشخیص موانع عملکردی در مسیر توسعه فردی یا شغلی
- استفاده در فرایندهای هدف گذاری، زمان بندی و افزایش بهره وری شخصی
- تحلیل تفاوت های فردی در مواجهه با فشارها و مسئولیت های کاری
- کمک به مراجعان برای شناسایی باورهای ناکارآمد و ساختن عادات عملکردی سازنده
تست های مکمل
تست کمال‌گرایی هیل
- موارد سنجش: 8 بعد کمال گرایی شامل ترس از اشتباه، نیاز به تأیید، استانداردهای بالا و سازماندهی و...
- دلیل مکمل بودن: پژوهش های متعدد رابطه معناداری بین اهمال کاری و کمال گرایی منفی نشان داده اند. ترکیب این دو آزمون امکان تفکیک بین اهمال کاری ناشی از اجتناب، ترس از شکست یا نیاز به تأیید را فراهم می سازد.
تست سبک‌های مقابله با استرس
- موارد سنجش: راهبرد های مقابله ای شامل مقابله مسأله محور، هیجان محور و اجتنابی
- دلیل مکمل بودن: اهمال کاری اغلب به عنوان یک سبک مقابله ی اجتنابی در موقعیت های پرتنش عمل می کند. تحلیل ترکیبی با این آزمون به فهم عمیق تری از سبک های مقابله فرد کمک می کند.
تست عزت نفس کوپر اسمیت
موارد سنجش: عزت نفس کلی و در چهار حوزه خانواده، مدرسه/شغل، اجتماعی و فردی
دلیل مکمل بودن: مطالعات نشان داده اند که عزت نفس پایین می تواند یکی از دلایل زیربنایی اهمال کاری باشد. ارزیابی همزمان می تواند تصویر جامعی از خود پنداره فرد و تأثیر آن بر تعلل فراهم کند.
تست انگیزش تحصیلی هارتر
- موارد سنجش: انگیزش درونی، بیرونی و بی انگیزگی در بافت تحصیلی
- دلیل مکمل بودن: اهمال کاری تحصیلی غالباً ناشی از کاهش انگیزش یا بی‌علاقگی است. استفاده همزمان از این تست، امکان تمایز میان مشکلات انگیزشی و تنظیمی را فراهم می کند.
تست شخصیت شناسی نئو (NEO-FFI)
- موارد سنجش: پنج عامل اصلی شخصیت (روان رنجوری، برون گرایی، گشودگی، توافق پذیری، وظیفه شناسی)
- دلیل مکمل بودن: رابطه قوی بین اهمال کاری و پایین بودن وظیفه شناسی در پژوهش های شخصیت محور اثبات شده است. تحلیل توأمان می تواند نقش صفات پایدار در اهمال کاری را روشن کند.
تست سلامت روان (GHQ-28)
- موارد سنجش: علائم جسمانی، اضطراب، اختلال عملکرد و افسردگی
- دلیل مکمل بودن: اهمال کاری ممکن است هم پیامد و هم نشانه مشکلات سلامت روان باشد. بررسی GHQ در کنار آن، وضعیت روانی کلی فرد را در تحلیل های تشخیصی و مداخله ای روشن می سازد.
با انجام این تست چه چیزی به دست می آورم؟
توضیحات اولیه
در این بخش با نمونه های واقعی، نشان می دهیم که تست چگونه در موقعیت های مختلف استفاده می شود، چه چالش هایی پیش از اجرای تست وجود دارد و چه دستاورد های احتمالی پس از انجام تست حاصل می شود.
نمونه 1. کلینیک روان‌شناسی
- چالش اولیه: مراجع 27 ساله ای با شکایت از بی انگیزگی، شکست های تحصیلی و احساس گناه ناشی از ناتمام گذاشتن کارها به کلینیک مراجعه کرده بود. روان شناس در ابتدا نتوانست تمایز مشخصی بین افسردگی خفیف و سبک رفتاری اهمال کارانه او ایجاد کند.
- نقش تست: اجرای تست تاکمن در کنار تست افسردگی بک مشخص کرد که نمره فرد در اهمال کاری بسیار بالا ولی در شاخص های افسردگی پایین است، که نشان دهنده سبک ناسازگار در خودتنظیمی، نه اختلال خلقی بود.
- دستاورد یا راه حل نهایی: درمانگر به جای مداخلات خلقی، روی آموزش مهارت های اجرایی، مدیریت زمان و اصلاح سبک های شناختی تمرکز کرد که طی 8 جلسه باعث بهبود قابل توجه عملکرد تحصیلی شد.
نمونه 2. روان شناس فردی در بخش خصوصی
- چالش اولیه: فردی بزرگسال با سابقه شغلی ناپایدار و احساس بی کفایتی مزمن مراجعه کرده بود؛ بدون اینکه بتواند دلیل اصلی عملکرد ضعیف خود را توضیح دهد.
- نقش تست: آزمون تاکمن سطح بالای اهمال کاری و در عین حال نمره بالایی در کمال گرایی منفی را نشان داد که بیانگر تعلل ناشی از ترس از شکست و استاندارد های سخت گیرانه بود.
- دستاورد یا راه حل نهایی: مداخلات شناختی-رفتاری با تمرکز بر کاهش خودانتقادی، بازسازی اهداف و ایجاد ساختار زمانی منجر به افزایش اعتماد به نفس و ثبات شغلی در 3 ماه آینده شد.
نمونه 3. دبیرستان (مشاور مدرسه)
- چالش اولیه: تعدادی از دانش آموزان ممتاز کلاس دوازدهم با وجود استعداد بالا در امتحانات عملکرد ضعیفی داشتند و مشاور مدرسه علت مشخصی برای این افت تحصیلی پیدا نمی کرد.
- نقش تست: اجرای گروهی تست تاکمن نشان داد این دانش آموزان دارای نمره بالا در اهمال کاری تحصیلی هستند که باعث تأخیر در شروع مطالعه، اضطراب شب امتحان و افت نمرات شده بود.
- دستاورد یا راه حل نهایی: مشاور مدرسه کارگاه هایی با محوریت «مدیریت زمان» و «برنامه ریزی مطالعاتی واقع بینانه» برگزار کرد و پس از دو ماه، پیشرفت محسوس در عملکرد درسی مشاهده شد.
نمونه 4. مرکز آموزشی (دانشگاه یا مرکز استعدادسنجی)
- چالش اولیه: مرکز مشاوره دانشگاه با افزایش تقاضا برای مشاوره تحصیلی از سوی دانشجویان ممتاز ولی دارای افت معدل مواجه شده بود، اما نمی توانست علت اصلی را تشخیص دهد.
- نقش تست: استفاده از تست تاکمن در کنار آزمون انگیزش تحصیلی هارتر مشخص کرد دانشجویان دچار اهمال کاری شناختی هستند که به دلیل بی معنایی درونی وظایف و بی هدفی در مسیر تحصیل ایجاد شده است.
- دستاورد یا راه حل نهایی: مشاوران مرکز با طراحی جلسات کوچینگ هدف گذاری تحصیلی و اصلاح سبک یادگیری، توانستند رضایت و عملکرد تحصیلی گروه هدف را در طول ترم بهبود دهند.
نمونه 5. شرکت خصوصی (مدیر منابع انسانی)
- چالش اولیه: در یک شرکت فناوری، برخی از کارکنان در تحویل به موقع پروژه‌ها تأخیر داشتند و با وجود توان تخصصی بالا، بهره وری پایین بود.
- نقش تست: با اجرای تست تاکمن در کنار آزمون نئو مشخص شد افراد دارای نمره پایین در وظیفه شناسی و نمره بالا در اهمال کاری هستند، اما الزاماً تنبل یا ناکارآمد نبودند.
- دستاورد یا راه حل نهایی: واحد منابع انسانی دوره های آموزشی برای تقویت ساختار کاری، ابزارهای پیگیری (follow-up tools) و بازخورد مستمر طراحی کرد که منجر به افزایش 25 درصدی در تحویل به موقع پروژه ها طی سه ماه شد.
نمونه 6. مشاور یا کوچ شغلی
- چالش اولیه: یک مراجع با هدف تغییر مسیر شغلی به کوچ مراجعه کرده بود اما با وجود جلسات متعدد، اقدام عملی برای پیگیری مسیر جدید نداشت و دچار تعلل مستمر بود.
- نقش تست: تست تاکمن نشان داد مراجع در شاخص های اهمال کاری رفتاری و شناختی نمره بالایی دارد، که از تردید های درونی و ترس از شروع ناشی می شود.
- دستاورد یا راه حل نهایی: کوچ با استفاده از تکنیک های ACT (پذیرش و تعهد) و تقسیم اهداف به گام های کوچک، موفق شد روند اجرایی مراجع را فعال کند و مسیر تغییر شغلی در کمتر از دو ماه آغاز شد.
خروجی تست چگونه خواهد بود؟
- ارائه نمره کل؛ اهمال کاری به معنی تعلل ورزیدن در انجام کارها و به تاخیر انداختن آنها است. در این قسمت نمره اهمال کاری شما و توضیحات مرتبط با آن ارائه شده است.
- ارائه راهکارها و پیشنهادات؛ با توجه به نمره شما در اهمال کاری راهکارها و پیشنهاداتی به جهت بهبود وضعیت ارائه می شود.
- معرفی فیلم و کتاب؛ به منظور درک بهتر اهمال کاری و بهبود شرایط فیلم و کتاب هایی معرفی می شود.
شرایط اجرای تست چگونه است؟
شرایط اجرای تست در محیط سازمانی (شرکت‌ها و نهادهای شغلی)
شرایط اجرا
- اجرای تست در محیطی بی تنش، با حداقل محرک‌های مزاحم محیطی
- ارائه هدف آزمون با شفافیت کامل برای کاهش مقاومت پاسخ دهی
- تضمین محرمانگی پاسخ ها برای حفظ امنیت روانی کارکنان
- توصیه به اجرای آزمون در زمان غیراضطراری (مانند جلسات ارزیابی عملکرد)
- هماهنگی با تیم منابع انسانی برای ادغام نتایج در فرآیند توسعه فردی
الزامات ویژه
- اخذ رضایت آگاهانه کتبی از کارکنان قبل از اجرا
- تبیین دقیق کاربرد تست (نه به عنوان ابزار ارزیابی بهره وری مستقیم)
- انتخاب نمونه هدفمند در راستای اهداف تحلیل عملکرد فردی یا تیمی
نکات حساسیت زا
- پرهیز از استفاده نتایج برای داوری های ارزشی یا تنبیهی
- توجه به تفاوت های فرهنگی و جایگاه شغلی در تحلیل نمرات
شرایط اجرای تست در محیط کلینیکی (کلینیک‌های روان‌شناسی و مشاوره)
شرایط اجرا
- انجام آزمون پس از ارزیابی اولیه و رابطه درمانی پایدار
- ایجاد فضایی امن، آرام و بدون فشار زمانی برای پاسخ دهی
- اطمینان از توانایی شناختی و عاطفی فرد برای پاسخ دقیق
- در صورت نیاز، خواندن آیتم ها برای مراجع دارای سواد پایین
- هماهنگی با سایر تست ها برای جلوگیری از خستگی شناختی
الزامات ویژه
- استفاده از نسخه معتبر و استاندارد شده آزمون
- ثبت دقیق زمان و شرایط اجرا در پرونده بالینی
- تحلیل نتایج در کنار ارزیابی بالینی و مشاهده رفتار
نکات حساسیت زا
- احتیاط در تفسیر بالا بودن نمره به عنوان اختلال
- تمایز بین اهمال کاری عملکردی و نشانه اختلالات خلقی یا اضطرابی
شرایط اجرای تست در محیط مدرسه یا مراکز آموزشی (دبیرستان، دانشگاه، مرکز مشاوره تحصیلی)
شرایط اجرا
- ارائه آزمون در زمان غیر امتحانی برای کاهش اضطراب و سوگیری
- اطلاع رسانی قبلی درباره محرمانه بودن پاسخ ها
- اجرای گروهی در سکوت و نظارت مناسب
- پرهیز از اجرای تست در ساعات پایانی یا پس از فعالیت ذهنی سنگین
- استفاده از زبان ساده و روان در توضیح آیتم ها به دانش آموزان
الزامات ویژه
- هماهنگی با مشاور مدرسه و دریافت مجوز اجرای تست
- تبیین کاربرد تست برای ارتقاء فردی، نه قضاوت تحصیلی
- تحلیل نتایج در کنار عملکرد تحصیلی و انگیزشی فرد
نکات حساسیت زا
- خطر برچسب زنی دانش آموز در صورت اطلاع رسانی نادرست
- نیاز به پیگیری مشاوره ای در صورت نمره بالا و افت تحصیلی همزمان
منابع و مراجع
- American Psychological Association. (2020). Publication manual of the American Psychological Association (7th ed.). Washington, DC: APA.
- Klassen, R. M., Krawchuk, L. L., & Rajani, S. (2008). Academic procrastination of undergraduates: Low self-efficacy to self-regulate predicts higher levels of procrastination. Contemporary Educational Psychology, 33(4), 915–931.
- Steel, P. (2007). The nature of procrastination: A meta-analytic and theoretical review of quintessential self-regulatory failure. Psychological Bulletin, 133(1), 65–94.
- Tuckman, B. W. (1991). The development and concurrent validity of the procrastination scale. Educational and Psychological Measurement, 51(2), 473–480.
اعتبار آزمون
روایی و پایایی، دو شاخص بنیادین در سنجش اعتبار علمی آزمون های روان شناسی هستند. روایی نشان می دهد که آیا تست واقعا آنچه را که باید بسنجد، می‌سنجد و پایایی نشان دهنده ثبات و تکرارپذیری نتایج آزمون در شرایط مشابه است. وجود روایی و پایایی برای هر آزمون روان شناسی ضروری است، زیرا بدون آن ها نتایج تست فاقد اعتبار علمی و قابل اعتماد برای تصمیم گیری های فردی، آموزشی یا درمانی خواهد بود. تست هایی که این دو ویژگی را ندارند، ممکن است به تفسیرهای نادرست و مداخلات ناکارآمد منجر شوند.
مشخصات عمومی ابزار (Test Specifications)
گروه سنی هدف
این تست عمدتا برای نوجوانان، دانشجویان و بزرگسالان طراحی شده و در بازه سنی حدود 15 سال به بالا قابل اجراست. در پژوهش‌های اصلی تاکمن و مطالعات بعدی، آزمون در میان دانش آموزان دبیرستان، دانشجویان و بزرگسالان شاغل استفاده شده است.
نوع آزمون
آزمون خودگزارشی (Self-report) است؛ یعنی فرد بر اساس برداشت و تجربه شخصی خود به گویه ها پاسخ می دهد. این نوع سنجش برای ارزیابی مؤلفه های درونی مانند تمایلات رفتاری و سبک های شناختی رایج و معتبر است.
تعداد آیتم‌ها و ساختار نمره گذاری
نسخه اصلی آزمون دارای 32 گویه و نسخه های کوتاه‌شده آن شامل 16 گویه هستند که رایج ترین نسخه در مطالعات فعلی است؛ نسخه موجود در سایت ای سنج نسخه 16 سوالی است.
پاسخ ها در طیف لیکرت 4 درجه ای از 1 (به ندرا) تا 4 (تقریبا همیشه) امتیازدهی می شود؛ برخی آیتم ها معکوس نمره گذاری می شوند و نمره کلی با مجموع نمرات محاسبه می شود.
مدت زمان تقریبی اجرا
زمان اجرای آزمون در حدود 5 تا 7 دقیقه است. از آنجا که آیتم ها کوتاه و ساده اند، آزمون برای اجرای سریع در محیط های آموزشی، سازمانی و درمانی مناسب است .
روش اجرا
تست قابل اجرا به صورت آنلاین، کاغذی یا دیجیتال است. در بیشتر پژوهش های جدید و سامانه های سنجش روان شناسی، نسخه آنلاین رایج تر است. در برخی شرایط (مانند مراجعان با سواد پایین)، می توان آن را به صورت مصاحبه ای نیز اجرا کرد.
زبان اصلی ابزار و وضعیت ترجمه
زبان اصلی آزمون انگلیسی است. نسخه های ترجمه شده معتبر این تست به زبان های مختلف از جمله فارسی، ترکی، چینی و اسپانیایی در مقالات پژوهشی منتشر شده‌اند.
معرفی سازه نظری (Theoretical Foundation)
تعریف دقیق سازه
اهمال کاری (Procrastination) در این آزمون به عنوان یک الگوی پایدار تعلل در شروع یا تکمیل وظایف عمدی و غیر ضروری تعریف می شود، به گونه ای که این تعلل حتی با آگاهی از پیامد های منفی آن نیز ادامه می یابد. این سازه، نوعی اختلال در خود نظم دهی رفتاری و شناختی محسوب می شود که با ضعف در تنظیم انگیزش، برنامه ریزی و کنترل اجرا همراه است .
نظریه یا مدل مفهومی پشت ابزار
پرسشنامه تاکمن مبتنی بر دیدگاه های شناختی-رفتاری از اهمال کاری است که آن را نه صرفا یک ویژگی شخصیتی، بلکه محصول تعامل میان شناخت (مانند باورهای ناکارآمد)، هیجان (مانند ترس از شکست) و رفتار (مانند اجتناب عملی) در نظر می گیرند.
این مدل با نظریه های خود تنظیمی (Self-regulation) و کارکرد اجرایی (Executive Functioning) هم راستا است. تاکمن بر این باور بود که افراد اهمال کار در تنظیم انگیزش، هدف گذاری و پیگیری رفتار دچار نارسایی هستند.
جایگاه سازه در روان‌شناسی علمی یا بالینی
اهمال کاری در دهه های اخیر به عنوان یک سازه علمی مستقل در روان شناسی شناخته شده است که در حوزه های روان شناسی تحصیلی، انگیزشی، بالینی و سازمانی بررسی می شود. از منظر بالینی، اهمال کاری می تواند نشانه ای از اختلالات اضطرابی، افسردگی یا نقص در کارکردهای اجرایی باشد. در روان شناسی تحصیلی و شغلی، این سازه به طور گسترده به عنوان پیش بینی کننده افت عملکرد و فرسودگی روانی بررسی شده و مبنای طراحی مداخلات رفتاری و شناختی قرار گرفته است.
سوابق پژوهشی ابزار (Research Background)
تاریخچه توسعه ابزار و نام طراحان اصلی
این آزمون در سال 1991 توسط بروس دبلیو. تاکمن استاد روان شناسی آموزشی دانشگاه ایالتی اوهایو طراحی شد. هدف اصلی وی، سنجش میزان تعلل در انجام وظایف به عنوان یک سبک رفتاری ناکارآمد در خود تنظیمی بود.
آزمون های مرتبط یا نسخه های دیگر ابزار
نسخه اولیه شامل 32 آیتم بود که بعد ها نسخه های کوتاه تر 16 و 20 سؤالی برای کاهش بار شناختی و افزایش روایی ساختاری توسعه یافتند.
کشور / دانشگاه توسعه دهنده
این ابزار در ایالات متحده آمریکا و در دانشگاه ایالتی اوهایو (Ohio State University) طراحی و اعتبارسنجی اولیه شد.
مطالعات معتبر داخلی یا خارجی انجام شده روی ابزار
مطالعات مختلفی در زمینه روایی و پایایی این تست و نسخه های مختلف آن در کشورهای مختلف انجام شده است؛ برخی از این مطالعات عبارت اند از:
- مقاله ای از تیسوکو و فرناندز لیپوراسه (2021) با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی آزمون اهمال کاری تاکمن در نسخه آرژانتینی اجرا شد. پژوهش روی 923 دانشجوی دانشگاه بوئنوس آیرس انجام شد و ساختار عاملی، پایایی و روایی همگرای آن با مقیاس انگیزش تحصیلی بررسی گردید. نتایج نشان دادند که نسخه 15 آیتمی آزمون دارای ساختار مناسب، همسانی درونی مطلوب و روایی نظری قابل قبول است.
- مطالعه ای به وسیله پژوهشگران پرویی بر روی 429 دانش آموز 11 تا 18 ساله در لیما انجام شد تا نسخه بومی شده 15 سؤالی تست اهمال کاری تاکمن را بررسی کند. پس از حذف 5 آیتم، نسخه 10سؤالی با برازش عاملی مناسب، پایایی بالا (α=0.85 و روایی همگرا با اضطراب امتحان و روایی واگرا با خودکارآمدی تحصیلی تأیید شد.
ترجمه‌ها و تطبیق فرهنگی
این آزمون به زبان های مختلف از جمله فارسی، ترکی، چینی، پرتغالی و اسپانیایی ترجمه شده است. در ایران، نسخه های مختلف آزمون توسط محققان دانشگاهی بومی سازی و مورد تحلیل روان سنجی قرار گرفته اند.
وضعیت هنجاری در ایران
- این پرسشنامه توسط بیات مقدس (1382 ) ترجمه و برروی دانشجویان دانشگاه آزاد واحد رودهن هنجاریابی و اعتبار آن 0.73 بدست آمد.
روایی (Validity)
روایی محتوایی (Content Validity)
- روایی پرسشنامه با نظرخواهی از خبرگان و اساتید مورد تأیید قرار گرفت (بهشتی و همکاران،1396).
- تحلیل روایی محتوایی آیتم های آزمون بر اساس قضاوت متخصصان (expert judgments) انجام شده است (تیسوکو و فرناندز لیپوراسه، 2021).
روایی صوری (Face Validity)
- روایی صوری ابزار از طریق یک مطالعه پایلوت (pilot study) با زیرنمونه ای از دانشجویان بررسی شده است (تیسوکو و فرناندز لیپوراسه، 2021).
روایی سازه (Construct Validity)
- روایی سازه با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از معادلات ساختاری تأیید شد( پناهی پور و همکاران، 1398)
- یک تحلیل عاملی تأییدی (Confirmatory Factor Analysis) روی ساختار آزمون انجام شد که نشان داد ساختار نسخه 15 آیتمی آزمون در نسخه کوردوبایی از برازش مناسب برخوردار است (تیسوکو و فرناندز لیپوراسه، 2021)
روایی همگرا (Convergent Validity)
- تاکمن (1991) همبستگی آزمون را با مقیاس خوداثربخشی عمومی محاسبه کرد؛ این ضریب با رفتار خود فرمان همبستگی منفی 0.54 داشت و معنادار بود (تاکمن، 2002).
- شهنی ییلاق و همکاران (1385) روایی این مقیاس را از طریق همبسته کردن این آزمون با آزمون شوارز و همکاران (2000)، 0.56 برآورد کردند.
روایی واگرا (Discriminant Validity)
- به منظور بررسی روایی واگرا از نمرات مقیاس اهمال کاری تاکمن به عنوان آزمونی که سازه غیرمشابه را می سنجد استفاده شد.همبستگی منفی بین نمرات مقیاس اهمال کاری فعال و مقیاس اهمال کاری تاکمن، 0.43 به دست آمد. این میزان همبستگی منفی نشان می‌دهد که دو مقیاس سازه‌های متفاوتی را می سنجند و بیانگر روایی واگرای آزمون است (پناهی پور و همکاران،1398)
روایی تفکیکی (بین‌گروهی)
- شهنی ییلاق در پژوهش خود، روایی این آزمون را برای کل نمونه‌ها 0.56، برای دخترها 0.62 و برای پسرها 0.48 گزارش کردند.
پایایی (Reliability)
پایایی همسانی درونی (Internal Consistency Reliability)
- ضریب همسانی درونی مقیاس بین 0.8 تا 0.9 گزارش شده است (تاکمن، 1991؛ هاچینسون، 2006).
- ضریب همسانی درونی در پژوهش مجتبی تمدنی برابر با 0.82 به دست آمد.
- شهنی ییلاق و همکاران (1385)، ضریب اعتبار همسانی درونی این مقیاس را 0.74 برآورد کردند.
- کاظمی و همکاران (1389) مقدار ضریب آلفای کرونباخ را 0.71 گزارش کردند که اعتبار بالای پرسشنامه را نشان می دهد.
- آکینوسلا، تلا و تلا در مطالعه خود آلفای کرونباخ این پرسشنامه را 0.88 گزارش کردند.
- لی (2005) و تان و همکاران (2008) از این آزمون برای سنجش اهمال کاری تحصیلی استفاده کردند و مقدار آلفای کرونباخ آن را 0.83 به دست آوردند.
- در پژوهش، مقدار آلفای کرونباخ 0.87 به دست آمد و نشان دهنده این بود که از همسانی بالایی برخوردار بود (پناهی‌پور و همکاران، 1398)
خلأها و محدودیت های پژوهشی
- محدودیت های گزارش‌شده در مطالعات موجود: بسیاری از مطالعات، تنها به بررسی همسانی درونی بسنده کرده اند و از تحلیل های چند وجهی و طولی غافل مانده اند.
- گروه های کمتر بررسی شده: کاربرد آزمون در گروه های خاص مانند افراد دارای اختلالات روانی، سالمندان یا کودکان کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است.
- محدودیت های فرهنگی و زبانی: نسخه های ترجمه شده در برخی زبان ها فاقد تحلیل دقیق تطبیق فرهنگی هستند و مفاهیم اهمال کاری ممکن است متفاوت تفسیر شوند.
- کمبود شواهد آماری پیشرفته: تحلیل‌های عاملی مرتبه دوم، مدل سازی معادلات ساختاری و مطالعات اعتبار زمانی در اغلب پژوهش‌ها غایب اند.
- پیشنهاد هایی برای پژوهش های آینده: بررسی روایی زمانی (آزمون-بازآزمون)، تحلیل تأثیر عوامل میانجی مانند اضطراب و کمال‌گرایی و گسترش هنجارهای سنی و جنسیتی توصیه شده اند .
- سوالات بی پاسخ یا ناپژوهیده: میزان پایداری اهمال کاری در طول زمان و رابطه آن با متغیرهای اجرایی مغزی مانند کنترل بازداری یا انعطاف پذیری شناختی هنوز به خوبی بررسی نشده اند.
منابع و مراجع
- بیات، محمدرضا مقدس. (1383). هنجاریابی آزمون اهمال‌کاری تاکمن برای دانشجویان (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن.
- بهشتی، محمدرضا، قدیمی‌مقدم، گویا، و حاج‌حسینی، منصوره. (1396). رابطه فرسودگی شغلی و خودتنظیمی با توجه به نقش میانجی‌گر اهمال‌کاری: یک الگوی ساختاری. مطالعات روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، 4(2)، بدون شماره صفحه.
- تمدنی، مجتبی. (1389). اهمال‌کاری در دانشجویان. روان‌شناسی تحولی (روان‌شناسان ایرانی)، 6(24)، 337–344.
- سلامتی، عباس، حقیقی، جمال، مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز، و شهنی‌ییلاق، منیجه. (1385). بررسی شیوع تعلل و تأثیر روش‌های درمان شناختی–رفتاری و مدیریت رفتار بر کاهش آن در دانش‌آموزان دبیرستانی شهرستان اهواز. علوم تربیتی و روان‌شناسی اهواز، پاییز 1385، شماره 3.
- شهنی‌ییلاق، منیجه و همکاران. (1385). بررسی اعتبار و روایی مقیاس اهمال‌کاری تاکمن. گزارش در مقاله پیشین (سلامتی و همکاران، 1385).
- کاظمی، یحیی و همکاران. (1389). گزارش ضریب آلفای کرونباخ مقیاس اهمال‌کاری تاکمن. مطالعه منتشر نشده.
- پناهی‌پور، فاطمه و همکاران. (1398). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس اهمال‌کاری فعال در بین دانشجویان دانشگاه خوارزمی شهر کرج. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 20(4)، 100–89.
- Akinsola, M. K., Tella, A., & Tella, A. (2007). Correlates of academic procrastination and mathematics achievement of university undergraduate students. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 3(4), 363–370.
- Hutchinson, B. A. (2006). Validity of measuring procrastination using self-assessment scales. Retrieved August 21, 2009, from www.belmont.edu/psychology/pdf/BURS2006.pdf
- Lee, E. (2005). The relationship of motivation and flow experience to academic procrastination in university students. The Journal of Genetic Psychology, 166(1), 5–15.
- Tan, C. X., Ang, R. P., Klassen, R. M., Yeo, L. S., Wong, I. Y., Huan, V. S., & Chong, W. H. (2008). Correlates of academic procrastination and students’ grade goals. Current Psychology, 27(2), 135–144.
- Tisocco, F., & Fernández Liporace, M. (2021). The Tuckman Procrastination Scale: Psychometric features among Buenos Aires undergraduates. Psychological Thought, 14(2), 444–466. https://doi.org/10.37708/psyct.v14i2.603
- Tuckman, B. W. (2002). Academic procrastinators: Their rationalizations and web-course performance. APA Symposium Paper, The Ohio State University, Chicago.
قیمت گذاری
تست‌های شخصیت‌شناسی ابزارهای ارزشمندی هستند که به افراد کمک می‌کنند تا درک بهتری از ویژگی‌های شخصیتی، رفتارها و الگوهای فکری خود به دست آورند.
کاربرد تست
در ادامه بر اساس منابع معتبر جند کاربرد برای تست اهمال کاری تاکمن (TPS) ارائه می شود:
تست های مرتبط
چنانچه مایلید شرکت یا سازمان خود را سنجیده توسعه دهید و کاربران خود را در مسیر رشد فردی و گروهی قرار دهید می توانید از پلتفرم سازمانی ما استفاده کنید و خدمات آن را به کارمندان خود اختصاص دهید
سوالات متدوال
این تست دقیقا چه چیزی را می سنجد؟
تست اهمال کاری تاکمن میزان تمایل فرد به تعویق انداختن وظایف و مسئولیت ها را می سنجد. این ابزار بر جنبه های رفتاری و شناختی اهمال کاری تمرکز دارد و به ویژه در تحلیل خود نظم دهی، اجتناب رفتاری و ضعف در برنامه ریزی مفید است.
آیا تست اعتبار علمی دارد؟
بله. این آزمون بر پایه پژوهش های معتبر طراحی شده و در مطالعات داخلی و بین المللی، شاخص های روان سنجی آن شامل پایایی (آلفای کرونباخ بین 0.78 تا 0.86) و روایی سازه تأیید شده اند.
این تست برای چه افرادی مناسب است؟
تست تاکمن برای نوجوانان، دانشجویان، بزرگسالان و کارکنان سازمان ها مناسب است. به ویژه برای کسانی مفید است که در انجام به موقع کارها، مطالعه یا تحویل پروژه‌ها دچار مشکل هستند یا نیاز به خودتنظیمی بیشتر دارند.
آیا می توان از این تست در مدارس و سازمان ها استفاده کرد؟
بله. این آزمون در محیط های آموزشی برای شناسایی اهمال کاری تحصیلی و در سازمان ها برای تحلیل تعلل در وظایف شغلی و طراحی مداخلات بهره وری قابل استفاده است. در صورتی که با تحلیل های مکمل همراه باشد، دقت تفسیر افزایش می یابد.
چگونه می شود به نتایج تست اعتماد کرد؟
نتایج تست زمانی قابل اعتمادند که در شرایط استاندارد اجرا شده باشند و توسط متخصص روان شناسی تحلیل شوند. این آزمون از نظر علمی معتبر است، اما تفسیر نتایج باید با در نظر گرفتن شرایط فردی و زمینه اجرایی انجام شود.
تفسیر نتایج این آزمون چگونه است؟
نمره کلی فرد از مجموع پاسخ ها به دست می آید. نمره بالا نشان دهنده سطح بالای اهمال کاری است. تفسیر دقیق تر معمولاً شامل بررسی رفتار های تعللی، عوامل زیربنایی (مانند کمال‌گرایی یا اضطراب) و پیشنهاد راهکار های روان شناختی است که توسط متخصص انجام می شود.
آیا نسخه های بومی یا بین المللی معتبری از این آزمون وجود دارد؟
بله. نسخه اصلی به زبان انگلیسی توسط بروس تاکمن طراحی شده و ترجمه های معتبری از آن به فارسی و دیگر زبان ها انجام شده است. در ایران، این آزمون چندین بار بومی سازی و در مطالعات دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است.
انجام این تست چقدر زمان می برد؟
پاسخ دهی به نسخه رایج 16سؤالی تست بین 5 تا 7 دقیقه طول می کشد. آزمون کوتاه، روان و برای اجرا در محیط های مختلف (کلینیکی، آموزشی، سازمانی) بسیار مناسب است.