آزمون انگیزش تحصیلی هارتر (HEMS) ابزاری روان ‌سنجی است که برای سنجش نوع و منبع انگیزش دانش ‌آموزان و دانشجویان نسبت به یادگیری طراحی شده است. این تست سه بعد اصلی انگیزش درونی، بیرونی و اجتماعی ‌درونی ‌شده را ارزیابی می ‌کند؛ نتایج آن به متخصصان کمک می ‌کند تا عوامل انگیزشی مؤثر بر عملکرد تحصیلی را شناسایی و مداخلات مناسبی طراحی کنند.

معرفی تست

تاریخچه

پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر (HEMS) نخستین بار توسط سوزان هارتر (Susan Harter) در دهه 1980 طراحی شد. این پرسشنامه بخشی از مطالعات گسترده او در دانشگاه دنور درباره انگیزش درون ‌زاد و برون‌ زاد دانش‌آموزان بود. نسخه اولیه بر پایه نظریه خود مختاری و با هدف بررسی تفاوت ‌های انگیزشی در محیط‌ های آموزشی شکل گرفت.

در ادامه، نسخه‌ های متعددی از این ابزار توسط پژوهشگران دیگر گسترش یافتند. نسخه مورد نظر در این متن، نسخه بازنگری ‌شده توسط لپر، گرین و نیشا در سال 2005 است که شامل 33 ماده و سه زیرمقیاس اصلی است. این نسخه در پاسخ به برخی کاستی‌ های نسخه اولیه، به‌ ویژه در زمینه تفکیک بهتر انگیزش درونی و برون ‌زاد و نیز افزوده‌ شدن مؤلفه‌ های جدید مانند انگیزش ناشی از فشار والدین، طراحی شده است.

هدف

هدف اصلی از ساخت این آزمون، سنجش ساختار انگیزشی دانش‌آموزان در حوزه تحصیلی است؛ به ‌ویژه برای تشخیص منابع درونی (مانند علاقه به یادگیری) و بیرونی (مانند پاداش یا اجبار) که دانش‌آموزان را به فعالیت درسی سوق می ‌دهد. این ابزار با فراهم‌ کردن تصویری چند بعدی از انگیزش تحصیلی، زمینه ‌ساز مداخلات آموزشی هدفمند در محیط ‌های مدرسه و مشاوره تحصیلی شده است.

ساختار آزمون

 تعداد سؤال ‌ها و زمان اجرا

نسخه بازنگری‌ شده آزمون انگیزش تحصیلی هارتر شامل 33 گویه است؛ اجرای آزمون به‌ طور متوسط 8 تا 10 دقیقه زمان می ‌برد و این زمان ممکن است با توجه به سن، وضعیت سواد و یا عوامل دیگر در افراد متغیر باشد.

مقیاس‌ ها و زیر مقیاس ‌ها

این نسخه سه مقیاس اصلی دارد که هر یک به دو زیرمقیاس تفکیک می ‌شوند:

انگیزش درونی  (Intrinsic Motivation)

• یادگیری به‌ خاطر لذت  (Learning for Challenge)؛ سنجش علاقه ‌مندی فرد به یادگیری به‌خاطر چالش ‌برانگیز بودن آن.
• علاقه به یادگیری (Learning for Curiosity)؛ تمرکز بر میل به دانستن صرف ‌نظر از پاداش بیرونی.

انگیزش بیرونی  (Extrinsic Motivation)

• پاداش و رقابت  (Learning for Recognition)؛ سنجش تمایل فرد به یادگیری برای کسب تایید یا پاداش.
• اجبار و فشار (Learning for Grades)؛ بررسی میزان یادگیری ناشی از فشارهای بیرونی مانند نمره و ارزیابی.

انگیزش درونی و برونی تعامل ‌یافته  (Internalized Social Motivation)

• فشار والدین (Learning to Please Parents)؛ سنجش تمایل به یادگیری برای خشنودی والدین.
• ارزش ‌گذاری معلم  (Learning to Please Teacher)؛ اندازه ‌گیری انگیزش ناشی از رضایت معلم.

روش نمره ‌گذاری

پاسخ‌ ها بر مبنای مقیاس لیکرت 5 درجه ‌ای (ااز هیچ وقت تا همیشه) نمره‌ گذاری می‌شوند. برخی آیتم‌ ها دارای نمره‌ گذاری معکوس هستند. برای هر زیرمقیاس میانگین نمرات آیتم‌های مربوطه محاسبه شده و نمره کلی برای هر مقیاس اصلی به ‌صورت میانگین زیر مقیاس‌ ها به دست می ‌آید.

 نمونه سؤال

گویه نمونه از مقیاس "یادگیری برای لذت"
" در کلاس سوال می کنم زیرا می خواهم چیزهای جدیدی یاد بگیرم."
پاسخ ‌دهنده باید میزان موافقت خود را با این جمله در طیف پنج ‌درجه‌ ای مشخص کند:
از "هیچ وقت" تا "همیشه"

کاربرد تست

کاربرد تست برای مراکز و مؤسسات

 کلینیک ‌های روان ‌شناسی و مشاوره

• شناسایی الگوهای انگیزشی ناسازگار در نوجوانان دارای افت تحصیلی یا مشکلات هیجانی مرتبط با مدرسه.
• طراحی مداخلات شناختی-رفتاری برای بازسازی انگیزش درونی در مراجعانی با وابستگی افراطی به پاداش بیرونی.
• ارزیابی تمایز انگیزشی در اختلالات روان ‌شناختی (نظیر افسردگی یا اضطراب اجتماعی) که با افت انگیزشی همراه هستند.

 مدارس و مراکز آموزشی

• شناسایی نوع غالب انگیزش تحصیلی در دانش ‌آموزان برای طراحی برنامه‌ های درسی متناسب با نیاز های انگیزشی.
• غربالگری دانش ‌آموزانی که تحت فشار والدین یا سیستم نمره ‌دهی دچار کاهش انگیزش درونی شده‌ اند.
• ارزیابی اثربخشی برنامه‌ های آموزشی و مداخلات انگیزشی در محیط مدرسه (مانند آموزش مبتنی بر یادگیری فعال یا پروژه‌ محور).
• به‌ کارگیری نتایج در برنامه ‌ریزی برای بهبود روابط معلم-دانش‌آموز در راستای تقویت انگیزش اجتماعی.

 سازمان‌ ها (در حوزه آموزش کارکنان و مداخلات روان‌شناختی نوجوانان خانواده کارکنان)

• سنجش انگیزش تحصیلی فرزندان کارکنان در برنامه‌ های رفاهی سازمانی.
• استفاده در پروژه‌ های مسئولیت اجتماعی سازمانی (CSR) در حوزه ارتقاء آموزش نوجوانان محروم.
• پشتیبانی از طراحی دوره ‌های آموزشی برای نوجوانان در محیط ‌های سازمانی (مانند کارآموزی ‌های تابستانی) بر اساس الگوهای انگیزشی آن‌ ها.

کاربرد تست برای متخصصان و مشاوران

روان‌ شناسان بالینی کودک و نوجوان

• تحلیل منابع انگیزشی در کودکان و نوجوانانی با اختلالات یادگیری، اضطراب امتحان، یا اختلال نافرمانی مقابله‌ ای.
• تدوین طرح درمان بر اساس تمایز بین انگیزش درونی، بیرونی و فشار اجتماعی در کودکان مراجع.

مشاوران تحصیلی

• ارزیابی الگوی انگیزشی دانش ‌آموزان برای هدایت تحصیلی مؤثر بر مبنای علایق درونی، نه صرفاً فشارهای محیطی.
• تشخیص دانش ‌آموزانی که عملکرد تحصیلی آن‌ ها به‌ خاطر انگیزش بیرونی ناپایدار در خطر افت قرار دارد.
• کمک به انتخاب سبک‌ های یادگیری و برنامه ‌ریزی درسی فردی ‌شده متناسب با منابع انگیزشی هر دانش ‌آموز.

مشاوران شغلی

• تحلیل تطابق انگیزش تحصیلی با مسیرهای شغلی آتی، به ‌ویژه در نوجوانانی که انتخاب رشته پیش ‌رو دارند.
• شناسایی خطر وابستگی به پاداش ‌های بیرونی در تصمیم‌ گیری شغلی و مداخله برای تقویت انگیزش خود سامان.

کوچ‌ های فردی و سازمانی (در حوزه آموزش و توسعه نوجوانان)

• طراحی مسیر رشد یادگیری شخصی بر اساس انگیزش درونی برای نوجوانان تحت کوچینگ تحصیلی.
• استفاده از نتایج آزمون برای تنظیم اهداف انگیزشی واقع ‌بینانه در برنامه‌ های کوچینگ فردی.
• تحلیل تعارض بین انگیزش بیرونی و درونی به‌ عنوان مانع رشد تحصیلی و شخصی و ارائه راهکارهای کوچینگ مبتنی بر خود مختاری.

تست های مکمل

تست عادت مطالعه پالسانی و شارما

• موارد سنجش‌:  الگوهای مطالعه، مهارت‌ های برنامه‌ ریزی، تمرکز و انگیزش در رفتارهای تحصیلی.
• دلیل مکمل بودن:  آزمون انگیزش تحصیلی هارتر صرفا منبع و جهت‌ گیری انگیزش را می ‌سنجد، در حالی ‌که آزمون عادت مطالعه به بررسی رفتارهای واقعی و روزمره دانش ‌آموز در پاسخ به آن انگیزش ‌ها می ‌پردازد. ترکیب این دو ابزار به تحلیل "انگیزش-رفتار" کمک می ‌کند و در مداخلات تحصیلی، امکان طراحی راهکارهای هدفمند را فراهم می ‌سازد.

تست عزت نفس کوپراسمیت

• موارد سنجش‌:  ارزیابی عزت ‌نفس در چهار حوزه: خانوادگی، تحصیلی، اجتماعی و فردی.
• دلیل مکمل بودن:  مطالعات نشان داده‌ اند که سطوح بالاتر عزت ‌نفس با انگیزش درونی بالاتر و وابستگی کمتر به پاداش بیرونی مرتبط است. ترکیب این دو تست به تحلیل ریشه ‌ای تفاوت‌ های انگیزشی و شناسایی دانش ‌آموزان با الگوهای آسیب ‌پذیر انگیزشی کمک می ‌کند.

 تست سبک ‌های مقابله با استرس

• موارد سنجش:  شیوه ‌های فردی در مواجهه با فشارهای تحصیلی و روانی (مسأله ‌محور، هیجان ‌محور، اجتنابی).
• دلیل مکمل بودن:  انگیزش تحصیلی در دانش ‌آموزان تحت ‌تأثیر مستقیم راهبرد های مقابله ‌ای آن‌ها قرار دارد. دانش ‌آموزانی با سبک مقابله ‌ای ناکارآمد، حتی در صورت انگیزش اولیه بالا، دچار افت عملکرد می ‌شوند. ترکیب این تست با HEMS  امکان مداخله همزمان در انگیزش و راهبردهای مقابله ‌ای را فراهم می‌ سازد.

 تست هوش چندگانه گاردنر

• موارد سنجش‌:  9 نوع مختلف از هوش (زبانی، منطقی، موسیقایی، بدنی، فضایی، میان ‌فردی، درون ‌فردی، طبیعت ‌گرا، هستی‌ گرا).
• دلیل مکمل بودن:  در بسیاری از موارد، انگیزش پایین نتیجه نادیده ‌گرفته شدن استعداد های خاص یاد گیرنده است. ترکیب این آزمون با HEMS به مشاوران اجازه می ‌دهد الگوهای انگیزشی را در پیوند با توانمندی‌ های شناختی بررسی کرده و محیط یادگیری شخصی ‌سازی ‌شده طراحی کنند.

 تست افسردگی کودک و نوجوان ماریا کواس

• موارد سنجش‌:  نشانه‌ های افسردگی در حوزه‌ های خلقی، شناختی، رفتاری و جسمانی در کودکان و نوجوانان.
• دلیل مکمل بودن:  سطوح بالای افسردگی با کاهش انگیزش تحصیلی و جایگزینی انگیزش بیرونی به‌ جای انگیزش درونی ارتباط دارد. استفاده همزمان این ابزارها، به شناسایی افت انگیزش ناشی از مشکلات هیجانی کمک می‌ کند و در هدایت صحیح مداخلات روان ‌شناختی مؤثر است.

 تست اضطراب اسپنس کودکان

• موارد سنجش‌:  طیف وسیعی از نشانه ‌های اضطرابی شامل اضطراب امتحان، اضطراب اجتماعی و اضطراب عمومی در کودکان.
• دلیل مکمل بودن:  اضطراب یکی از عوامل کلیدی در افت انگیزش درونی و گرایش به اجبار بیرونی در محیط تحصیلی است. ترکیب این تست با HEMS به تحلیل دقیق ‌تر منبع افت انگیزش کمک کرده و امکان تمایز بین اضطراب‌ محوری و بی ‌انگیزگی را فراهم می ‌کند.

با انجام این تست چه چیزی به دست می آورم؟

توضیحات اولیه

در این بخش با نمونه های واقعی، نشان می دهیم که تست چگونه در موقعیت های مختلف استفاده می شود، چه چالش هایی پیش از اجرای تست وجود دارد و چه دستاورد های احتمالی پس از انجام تست حاصل می شود.

نمونه 1: کلینیک روان‌شناسی کودک و نوجوان

• چالش اولیه: دختر 12 ساله ‌ای با افت شدید تحصیلی، کاهش تمرکز و بی‌ میلی به مدرسه به کلینیک مراجعه کرده بود. والدین تصور می ‌کردند که فرزندشان دچار افسردگی خفیف است، اما علائم هیجانی بالینی مشخصی مشاهده نمی ‌شد.
• نقش تست: اجرای HEMS نشان داد که انگیزش تحصیلی کودک به ‌طور کامل تحت تأثیر فشار های بیرونی والدین و معلمان قرار دارد و تقریباً هیچ عنصر انگیزشی درونی در او فعال نیست. آزمون کمک کرد تا نوع انگیزش مخرب به ‌صورت کمی و دقیق مشخص شود.
• دستاورد یا راه‌ حل نهایی: مداخله روان‌ شناختی بر محور بازسازی انگیزش درونی طراحی شد. پس از 8 جلسه روان ‌درمانی شناختی و تغییر سبک ارتباط والدین، شاخص‌ های انگیزش درونی بهبود یافت و عملکرد تحصیلی کودک به سطح میانگین کلاس رسید.

نمونه 2: روان ‌شناس فردی در مداخلات نوجوانان با اضطراب تحصیلی

• چالش اولیه: نوجوان 15 ساله ‌ای دچار اضطراب امتحان و اجتناب مکرر از فعالیت‌ های آموزشی بود. جلسات مشاوره اولیه بیشتر بر کاهش اضطراب متمرکز بود، اما پیشرفت محسوسی مشاهده نمی ‌شد.
• نقش تست: آزمون HEMS آشکار کرد که انگیزش بیرونی نوجوان (وابسته به نمره، مقایسه با دیگران) بسیار بالا و انگیزش درونی پایین است. این وابستگی منفی به نتایج باعث تشدید اضطراب او شده بود.
• دستاورد یا راه‌ حل نهایی: روان ‌شناس مداخله‌ ای شناختی-انگیزشی طراحی کرد تا با ایجاد تجربه‌ های موفقیت شخصی، خود ارزشمندی تحصیلی مستقل از نمره در نوجوان تقویت شود. سطح اضطراب کاهش یافت و اعتماد به توانمندی‌ ها بازسازی شد.

نمونه 3: دبیرستان دخترانه در منطقه نیمه‌ برخوردار

• چالش اولیه: مدیر مدرسه متوجه شده بود که علی ‌رغم وجود امکانات آموزشی قابل قبول، انگیزه دانش ‌آموزان در پایه نهم برای پیشرفت تحصیلی بسیار پایین است. برنامه ‌های تشویقی و جوایز مادی نیز تأثیر چندانی نداشت.
• نقش تست: اجرای گروهی آزمون انگیزش تحصیلی هارتر بر روی 78 دانش‌آموز نشان داد که اکثر آنان دارای انگیزش بیرونی منفعل هستند (مثلاً اجبار به درس خواندن برای فرار از تنبیه) و مؤلفه‌ های درونی (یادگیری برای لذت و چالش) بسیار ضعیف ‌اند.
• دستاورد یا راه‌ حل نهایی: با کمک نتایج آزمون، برنامه ‌هایی بر پایه یادگیری معنادار، یادگیری پروژه‌ محور و تقویت حس کنجکاوی طراحی شد. ارزیابی ‌های بعدی نشان داد افزایش قابل ‌توجهی در شاخص‌ های انگیزش درونی رخ داده است.

نمونه 4: مرکز مشاوره دانشگاهی و استعدادسنجی

• چالش اولیه: در یک مرکز مشاوره دانشگاهی، بسیاری از دانشجویان سال اول درگیر شک و تردید نسبت به انتخاب رشته تحصیلی خود بودند. مشاوران دریافتند که این سردرگمی صرفاً به عدم علاقه محدود نمی ‌شود.
• نقش تست: با اجرای HEMS بر روی این دانشجویان، مشخص شد که بخشی از آن‌ ها با وجود علاقه به حوزه تخصصی خود، تحت فشار والدین و نگرانی از آینده شغلی دچار افت انگیزشی شده‌ اند. تمایز بین فشار بیرونی و ضعف درونی انگیزش ممکن شد.
• دستاورد یا راه ‌حل نهایی: مشاوران بر اساس الگوی انگیزشی هر دانشجو، جلسات مشاوره انتخاب رشته مجدد و هدف‌ گذاری تحصیلی را برنامه ‌ریزی کردند. در پایان ترم، نسبت تغییر رشته کاهش و رضایت تحصیلی افزایش یافت.

نمونه 5: سازمان توسعه منابع انسانی در یک شرکت خصوصی

• چالش اولیه: در یکی از طرح‌های مسئولیت اجتماعی سازمان (CSR)، شرکت قصد داشت برنامه آموزشی برای فرزندان کارکنان طراحی کند. اما سطح مشارکت دانش ‌آموزان پایین و اثربخشی جلسات آموزش انگیزشی حداقلی بود.
• نقش تست: تیم منابع انسانی از آزمون انگیزش تحصیلی هارتر برای بررسی الگوهای انگیزشی در میان 40 دانش ‌آموز استفاده کرد. نتایج نشان داد که بسیاری از آنان فقط به انگیزش بیرونی واکنش نشان می‌ دهند و بخش درونی به ‌درستی فعال نشده است.
• دستاورد یا راه‌ حل نهایی: برنامه آموزش متناسب با نتایج آزمون بازطراحی شد؛ پروژه‌ ها شخصی ‌سازی شده و مشوق‌ های درونی مانند حس موفقیت و بازخورد فردی تقویت شد. در ارزیابی پایانی، میزان حضور فعال و علاقه‌ مندی دانش ‌آموزان به‌ طور محسوسی افزایش یافت.

نمونه 6: مشاور تحصیلی خصوصی برای انتخاب رشته نهم

• چالش اولیه: یک مشاور با نوجوانانی مواجه بود که علی ‌رغم استعداد علمی خوب، تمایلی به انتخاب رشته‌ های نظری نداشتند. اغلب والدین نگران انتخاب‌های غیرمتعارف فرزندانشان بودند.
• نقش تست: تست انگیزش تحصیلی هارتر اجرا شد و نشان داد برخی از این نوجوانان از انگیزش درونی بالایی برخوردارند اما به‌ دلیل فشار والدین و نبود احساس استقلال در تصمیم ‌گیری، دچار مقاومت خاموش شده ‌اند.
• دستاورد یا راه‌ حل نهایی: با استفاده از نتایج آزمون، جلسات گفت ‌و گو محور بین والدین و فرزندان شکل گرفت و انتخاب رشته به شیوه‌ ای ترکیبی و همدلانه انجام شد. رضایت هر دو طرف افزایش یافت و انگیزه تحصیلی در سال اول رشته جدید تثبیت شد.

 خروجی تست چگونه خواهد بود؟

خروجی این تست در سایت ای سنج شامل موارد زیر است:

• مشخصات آزمودنی؛ شامل اطلاعات پایه‌ای مانند سن، جنسیت، و شناسه تست است. این داده‌ها برای تحلیل فردی و مقایسه با هنجارهای سنی و جنسیتی ضروری ‌اند.
• نمرات کلیدی آزمون؛ گزارش عددی و درصدی از سه شاخص اصلی: نمره کل، انگیزش بیرونی و انگیزش درونی. این بخش پایه‌ تحلیل روان‌ سنجی محسوب می ‌شود و جهت ‌گیری عمومی انگیزشی را نشان می ‌دهد.
• تحلیل تفسیر نمرات؛ تفسیر کیفی نمرات به زبان علمی و کاربردی که وضعیت فعلی فرد در حوزه انگیزش تحصیلی را توصیف می‌کند. معمولاً به سه عنصر اشاره دارد: وضعیت انگیزشی، خودکارآمدی تحصیلی و نقش محیط حمایتی.
• پیشنهادهای کاربردی (راهکارها)؛ ارائه راهکارهای علمی و عملی برای بهبود انگیزش، به‌ ویژه در حوزه انگیزش درونی. این راهکارها عمدتاً مبتنی بر نظریه‌ های انگیزش خودمختاری، رفتار هدف‌ مند، و شناخت اجتماعی هستند.
• راهنمایی برای والدین؛  نکات آموزشی برای والدین در جهت حمایت از فرزند و ارتقای انگیزش تحصیلی او. این بخش نقش مهمی در پیوند بین تفسیر آزمون و مداخلات محیطی (خانواده‌ محور) دارد.
• معرفی منابع مکمل (کتاب و فیلم)؛ پیشنهاد کتاب یا فیلم آموزشی الهام ‌بخش که به صورت غیرمستقیم در افزایش انگیزش تحصیلی و اصلاح نگرش فرد نسبت به آموزش نقش دارد. هدف، تسهیل یادگیری و ارتقاء شناختی با ابزارهای فرهنگی است.
• دسترسی سریع و سازماندهی اطلاعات؛ طراحی بصری و ساختار یافته بخش‌ ها برای افزایش درک و استفاده سریع توسط مخاطب. این طراحی، کاربرد پذیری تفسیر را در فضای دیجیتال افزایش می ‌دهد.

شرایط انجام تست چگونه است؟

شرایط اجرای تست در محیط سازمانی (واحد منابع انسانی یا آموزش)

شرایط اجرا

• تست باید در فضایی آرام، غیررقابتی و بدون حضور مدیران مستقیم اجرا شود.
• شرکت‌ کنندگان باید آگاه باشند که نتایج برای بهبود فردی است، نه ارزیابی عملکرد شغلی.
• محرمانگی داده‌ ها به ‌طور رسمی تضمین شود.
• تست ترجیحاً در ابتدای برنامه‌ های آموزشی یا ارزیابی ‌های توسعه‌ ای اجرا شود.
• استفاده از نسخه آنلاین با زیرساخت ایمن و پایدار توصیه می ‌شود.

الزامات ویژه

• فرم رضایت ‌نامه آگاهانه باید از شرکت‌ کنندگان دریافت شود.
• شرکت ‌کننده باید حداقل تحصیلات پایه برای درک سؤالات داشته باشد.
• استفاده از تحلیل ‌گر متخصص برای تفسیر نتایج الزامی است.
• تداخل منافع سازمانی با فرآیند تفسیر نتایج باید حذف گردد.

نکات حساسیت زا

• وجود فشار روانی شغلی ممکن است پاسخ‌ ها را به سمت انگیزش بیرونی جهت دهد.
• شرکت‌ کنندگان ممکن است برای تأثیر گذاری بر برداشت مدیران، پاسخ‌ های غیر واقعی ارائه دهند.

 شرایط اجرای تست در کلینیک روان ‌شناسی

شرایط اجرا

• تست باید در محیطی بدون محرک مزاحم (نور زیاد، صدا، رفت ‌و آمد) اجرا شود.
• رابطه درمانی پیشینی باید برقرار شده باشد تا پاسخ‌ دهی با اعتماد شکل گیرد.
• تست بخشی از ارزیابی چند وجهی باشد، نه تنها ابزار تصمیم‌ گیری نهایی.
• زمان اجرای آزمون باید با حالت روانی مراجع هماهنگ باشد (مثلاً نه بلافاصله پس از بحران).
• پیش ‌آزمون درباره درک معنای "انگیزش" می ‌تواند سودمند باشد.

الزامات ویژه

• تفسیر نتایج حتماً باید توسط روانشناس دارای صلاحیت بالینی انجام گیرد.
• در صورت وجود اختلالات خلقی، نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند.
• اجرای مجدد تست با فاصله زمانی، برای پیگیری درمان توصیه می ‌شود.

نکات حساسیت زا

• اضطراب، افسردگی یا بی ‌اعتمادی به فرایند درمان ممکن است منجر به نمرات پایین شود.
• پاسخ ‌دهی متأثر از برداشت بیمارگونه باید با ابزارهای مکمل ارزیابی شود.

 شرایط اجرای تست در مدرسه یا مرکز آموزشی

شرایط اجرا

• اجرای آزمون در زمان خستگی یا فشار امتحانی ممنوع است.
• دانش ‌آموزان باید درک مناسبی از هدف آزمون داشته باشند تا از پاسخ ‌دهی نمایشی پرهیز شود.
• محیط باید نیمه ‌ساختار یافته، آرام و تحت نظارت روانشناس یا مشاور باشد.
• تست باید بخشی از طرح کلی مداخلات روان ‌شناسی آموزشی باشد.
• تفکیک جنسیتی در اجرا (در صورت وجود تفاوت فرهنگی) مدنظر قرار گیرد.

الزامات ویژه

• اجازه‌ نامه والدین برای دانش ‌آموزان زیر 18 سال ضروری است.
• همراهی مشاور مدرسه برای تفسیر نتایج و مداخلات توصیه می ‌شود.
• آموزش کوتاه برای دانش ‌آموزان درباره خود شناسی پیش از آزمون مفید است.

نکات حساسیت زا

• فشار والدین و نگرانی از نمرات می ‌تواند باعث سوگیری بیرونی پاسخ ‌ها شود.
• دانش‌ آموزان ممکن است مفهوم سؤالات را به ‌طور سطحی درک کنند، به ‌ویژه در پایه ‌های پایین ‌تر.

منابع و مراجع

• The American Psychological Association. (2020). Publication manual of the American Psychological Association (7th ed.). APA.
• Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. Springer.
• Harter, S. (1981). A model of mastery motivation in children: Individual differences and developmental change. In W. A. Collins (Ed.), Aspects of the development of competence: The Minnesota symposia on child psychology (Vol. 14, pp. 215–255). Erlbaum.
• Lepper, M. R., Corpus, J. H., & Iyengar, S. S. (2005). Intrinsic and extrinsic motivational orientations in the classroom: Age differences and academic correlates. Journal of Educational Psychology, 97(2), 184–196. https://doi.org/10.1037/0022-0663.97.2.184
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 54–67. https://doi.org/10.1006/ceps.1999.1020